هیچ محصولی در سبد خرید نیست.
عیارسنجی طلا چیست؟
عیارسنجی طلا به روشهایی گفته می‌شود که میزان خلوص طلا را مشخص میکند. این معیار در بازار طلا، سکه، خرید و فروش و قیمت گذاری ها، نقش مهمی ایفا می کند. صنعت طلا و جواهرات یک تجارت بزرگ و پر سود است. معروفترین برندهای جواهرات، انواع جواهرات زینتی مانند دستبند طلا زنانه، دستبند مهره ای طلا، گردنبند طلا زنانه و حتی دستبند طلا چرم مردانه را طراحی می کنند.
هنگامی که برای خرید انواع جواهرات زینتی به طلافروشی مراجعه میکنید عیارهای مختلف طلا مانند عیار 18، 21 یا 22 را به شما معرفی می‌کنند. شاید برایتان سوال باشد که این اعداد به معنای چیست؟ و نحوه عیارسنجی طلا چگونه است؟
آنچه در ادامه مطلب خواهید خواند
طلا و آلیاژ طلا، مقدمه‌ای برای عیار سنجی
عنصر طلا به صورت آزاد در پوسته زمین یافت می‌شود. چگالی آن 19/3 است و جزو سنگینترین فلزات محسوب می‌شود. زمانی که فلز طلا استخراج و خالص سازی شد به شمش طلا تبدیل می‌شود. شمش یا طلای خام، 1 کیلوگرم (1000 گرم) وزن دارد که طلای خالص یا 24 عیار (k24) نام دارد. طلای 24 عیار بسیار نرم است، بنابراین مقاومت، سختی و چکش خواری کمی دارد. در نتیجه نمی توان از آن برای ساخت زیورآلات استفاده کرد. پس به ناچار باید آن را به آلیاژ طلا تبدیل کنند. عنصر پایه طلاست اما عناصر دیگری مانند مس، روی، نقره و پلاتین نیز به آن افزوده می‌شود. آلیاژها به دو دسته تقسیم می‌شوند:
- آلیاژهای آهنی: مانند فولاد کربنی
- آلیاژ غیرآهنی: مانند آلیاژ طلا
از این به بعد نقش عیارسنجی طلا پررنگ می‌شود.
انواع عیارهای طلا
معیار طلا در کشورهای مختلف متفاوت است. در کشورمان عیار 18 ملاک قرار میگیرد، ساخت عیارهای کمتر از آن ممنوع است. عیارهای مختلف طلا و درصد خلوص آنها به شرح زیر است که بر حسب 1000 گرم سنجیده می‌شوند:
- عیار 24: با خلوص 999/9 (99%)
- عیار 22: با خلوص 916/7 (91%)
- عیار 21: با خلوص 875 (87%)
- عیار 18: با خلوص 750 (75%)
- عیار 17: با خلوص 750 (70%)
- عیار 12 با خلوص 500 (50%)
درصد باقی مانده از عیارهای ذکر شده با عناصر دیگری مانند مس، نقره و روی تکمیل می‌شوند. اما چطور بفهمیم طلای مورد نظر چه عیاری دارد؟ یعنی چند درصد آن طلاست؟ و نحوه عیارسنجی طلا چگونه است؟
عیارسنجی طلا با سنگ محک
عیارسنجی طلا به روشی طلاق می‌شود که میزان خلوص طلا را می سنجد. برخی روشها از قدیم رایج بودند و هم اکنون نیز کاربرد دارند. برخی روش های عیارسنجی طلا نیز با کمک دستگاه‌های مدرن انجام می‌شوند. این دستگاهها میزان خلوص طلا را به طور دقیق مشخص می کنند.
یکی از راههای عیارسنجی طلا عبارت است از:
آزمایش عیارسنجی با کمک سنگ محک (آسانترین روش)
یک روش سنتی برای عیارسنجی است که با کمک سنگ محک انجام می‌شود. از سیلیسیم و نوعی کوارتز نرم و لطیف تشکیل می شود. فلز طلا را بر روی سنگ محک میکشند تا اثری از آن بر روی سنگ باقی بماند. سپس تیزاب (اسید نیتریک) یا همان جوهر شوره (به اندازه یک قطره) را بر روی قسمت مورد نظر میریزند. برای تغییر تیزاب می‌توان آن را (اندازه های استاندارد) با جوهر نمک ترکیب کرد که به آن تیزاب عیارشده میگویند. تیزاب ها غلظتهای مختلفی دارند، با توجه به رنگ آن، عیارهای مختلف طلا مشخص می‌شود:
- تیزاب زرد، عیار 10
- تیزاب سبز، عیار 14
- تیزاب قرمز، عیار 18
- تیزاب آبی، عیار 21
انواع گردنبند طلا زنانه
برای خرید انواع گردنبند های طلا زنانه می‌توانید به فروشگاه ما مراجعه نمایید و از انواع محصولات ما دیدن نمایید.
ری گیری و انگ زدن (کوپلاسیون)
با روش ریگیری در آزمایشگاه، عیار طلای آب شده مشخص می‌شود. طلاهای دست دوم که ترکیبی از انواع زیورآلات هستند را با هم ذوب می کنند. بعد از ذوب نیز آن را به شکل مفتول، سرد می‌کنند. به دلیل اینکه عیار طلاهای آب شده مشخص نیست باید با یک روش مطمئن محصول نهایی طلای آب شده که مفتول است را عیارسنجی کرد. یک تکه کوچک، حدود 1 الی 2 گرم را به وسیله قیچی مخصوص جدا می کنند، سپس آن را برای ریگیری به آزمایشگاه عیارسنجی ارسال می‌کنند. مراحل ریگیری:
ابتدا طلا را نمونه کوبی کرده و آن را آسیاب می‌کنند.
طلای آسیاب شده، فلاکس (سدیم کربنات و بوره) و سرب را با هم مخلوط می‌کنند. سپس آن را درون ظرف مخصوصی به نام بوته (گل نسوز، خاکستر و استخوان) میریزند و بر روی حرارت قرار میدهند تا ذوب شود. بعد از ذوب شدن درون ظرفی از جنس چدن میریزند تا سرد شود و سرباره آن تشکیل شود.
دوباره مواد مذاب را درون بوته کوپل ریخته و ذوب می‌کنند، در زمان ذوب شدن، ناخالصی ها به ظرف بوته جذب می‌شوند.
طلای باقیمانده را با اسید نیتریک مخلوط می‌کنند تا باقیمانده ناخالصیها نیز جدا شوند.
طلای باقیمانده را با ترازو وزن می کنند. عدد به دست آمده را از وزن اولیه کسر می‌کنند تا درجه خلوص طلا به دست بیاید. سپس عیارسنجی طلا انجام می‌شود.
در نهایت با مشخص شدن عیار، کدی بر روی طلا حک می‌شود که انگ طلا نام دارد و عیار آن را مشخص میکند. کد 6 رقمی برای تهران و کد 4 رقمی برای شهرستانها است.
با مراجعه به سامانه عیارسنجی می‌توانید کد مربوطه را وارد کنید و نتیجه آزمایش عیارسنجی با روش ریگیری را مشاهده کنید.
عیارسنجی طلا با کمک اشعه
عیارسنجی طلا با کمک اشعه (XRF) یکی از روش‌های جدید با فناوریهای نوین است. XRF مخفف عبارت X-Ray Fluorescence میباشد، به معنای اشعه X فلورانس است. علاوه بر عیارسنجی طلا، برای سنجش عیار کانیهای دیگر نیز استفاده می‌شود.
عیارسنجی طلا با کمک اشعه بر مبنای ترکیبات شیمیایی است. بر اساس جابجایی الکترونهای اتم در اوربیتال ها و میزان آزاد شدن انرژی از آن، بررسی می‌شود. سیستم طیف‌سنجی آن از نوع سیستم پراش طول موج است. این روش معمولاً با نام عیارسنجی در طلافروشی شناخته می‌شود.
عیارسنجی با دستگاه اسپکتروفتومتر
یکی دیگر از روش‌های عیارسنجی طلا که تحولی بزرگ در عیارسنجی به شمار می آید دستگاه اسپکتروفتومتر نام دارد. در این دستگاه از نور ماوراء بنفش یا uv استفاده می‌کنند. میزان نور جذب شده در ماده را می‌سنجند که بر اساس طول موج، اندازه گیری می‌شوند. نور ماوراء بنفش با طول موج 190 تا 320 نانومتر از یک لامپ به نام دوتریوم تولید می‌شود. این نور توسط مونوکروماتورها، فیلتر و در مسیر از منشورها، توری پراش و… عبور می کند.
در نهایت داده‌ها توسط مفسر دستگاه، تفسیر می‌شوند. نتیجه عیارسنجی طلا در پایان آزمایشات، به آسانی برای یک متخصص قابل فهم است.
اهمیت سنجش عیار طلا
عیارسنجی طلا مختص بازار طلا، طلای آب شده و… نیست، بلکه با کمک آنها می توان عیار سنگهای استخراج شده از معادن را سنجید. شرکتهای حفاری و معادن طلا از این روشها استفاده می‌کنند تا بتوانند مدت زمان، عیار و میزان سودآوری را بسنجند و برنامه‌ریزی کنند. برای عیارسنجی در طلافروشی ها از روشهایی مانند سنگ محک و اسید استفاده می‌کنند. نتایج بدست آمده توسط متخصص، تجزیه، تحلیل و تفسیر می‌شوند. بنابراین این کار نیاز به تخصص و تجربه دارد.
gold_artms_usr
